วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน 

Astronomy Day in Schools

 ระหว่างวันที่ 10 - 17 พฤศจิกายน 2562

        “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน” เป็นกิจกรรมหนึ่งในโครงการ 100 ปีสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติ (IAU100 Project) เพื่อขับเคลื่อนวงการดาราศาสตร์ให้จัดกิจกรรมทางดาราศาสตร์ตามโรงเรียนต่างๆ กิจกรรมนี้ยังเป็นโอกาสพิเศษของนักเรียนที่จะได้มีปฏิสัมพันธ์กับนักดาราศาสตร์ และเรียนรู้ถึงบทบาทสำคัญของดาราศาสตร์ต่อชีวิตของเรา

        ทั้งนักดาราศาสตร์อาชีพ นักดาราศาสตร์สมัครเล่น นักวิทยาศาสตร์สาขาอื่นที่เกี่ยวข้อง และครูผู้สอนสามารถร่วมกิจกรรมนี้ได้ ทางโครงการ IAU100 กำหนดเวลาสำหรับจัดกิจกรรมดาราศาสตร์ในกิจกรรม “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน” ในช่วง 10 - 17 พฤศจิกายน พ.ศ.2562 โดยวันที่ 10 พฤศจิกายน 2562 จะเป็น “วันวิทยาศาสตร์โลกเพื่อสันติภาพและการพัฒนา” ส่วนวันที่ 11 พฤศจิกายน 2562 จะมีปรากฏการณ์ดาวพุธผ่านหน้าดวงอาทิตย์ ที่สังเกตได้จากทวีปอเมริกาเหนือ อเมริกาใต้ แอฟริกาและยุโรป (ไม่สามารถสังเกตได้จากประเทศไทย) ซึ่งเป็นโอกาสในการจัดกิจกรรมดาราศาสตร์

        สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) ซึ่งเป็นหนึ่งในสมาชิกสหพันธ์ดาราศาสตร์นานาชาติ เชิญชวนโรงเรียนในเครือข่ายและโรงเรียนที่สนใจ ร่วมจัดกิจกรรม “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน” เพื่อเป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อนวงการดาราศาสตร์ และจัดกิจกรรมดาราศาสตร์ในโรงเรียนพร้อมกับโรงเรียนอื่นๆ ทั่วโลก สำหรับโรงเรียนที่สนใจเข้าร่วมกิจกรรม สามารถศึกษารายละเอียดได้ ดังต่อไปนี้

การเข้าร่วมกิจกรรมและการรายงานผล

1. เลือกรูปแบบกิจกรรมที่จะจัดขึ้นในโรงเรียน (รายละเอียดตามตัวอย่างรูปแบบกิจกรรม)

2. จัดกิจกรรมดาราศาสตร์ในโรงเรียนของท่าน (ตามรูปแบบที่เลือก) โดยกิจกรรมจะต้องจัดขึ้นระหว่างวันที่ 10 - 17 พฤศจิกายน 2562 (อาจเลือกจัดกิจกรรมวันใดวันหนึ่ง หรือจะจัดกิจกรรมหลายวันก็ได้)

3. ถ่ายภาพกิจกรรม และรวบรวมข้อมูลการจัดกิจกรรม (เพื่อส่งรายงานผลการจัดกิจกรรม)

4. รายงานผลการจัดกิจกรรม “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน” กลับมายังสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ  ผ่านทาง Google Forms ตามลิงก์ http://bit.ly/2PA0A9k

5. หลังจากรายงานผลการจัดกิจกรรม สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ มอบเกียรติบัตร* ให้กับโรงเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม เพื่อเป็นเกียรติในการเข้าร่วมกิจกรรมในครั้งนี้

ตัวอย่างรูปแบบกิจกรรม “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน”

1. บรรยายเกี่ยวกับหัวข้อทางดาราศาสตร์

- บรรยายให้ความรู้

- ฉายวิดีโอ/ภาพยนตร์ดาราศาสตร์

2. แลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างครูกับนักเรียน

- อาชีพทางด้านดาราศาสตร์

- หัวข้ออื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับดาราศาสตร์

3. การสังเกตการณ์ในช่วงเวลากลางวัน

-  สังเกตการณ์ดวงอาทิตย์ ผ่านกล้องโทรทรรศน์โดยใช้แผ่นกรองแสง ฉากรับภาพ และถ่ายภาพด้วยกล้อง DSLR

- การหาขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางโลกด้วยวิธีเรขาคณิตอย่างง่าย

4. กิจกรรมนันทนาการทางดาราศาสตร์

- เล่านิทานทางดาราศาสตร์

- วาดรูป ระบายสี

- ร้องเพลง

- คอสเพลย์

5. สร้างเครื่องมือและอุปกรณ์ทางดาราศาสตร์อย่างง่าย

- นาฬิกาแดด

- แผนที่ดาว

- กล้องโทรทรรศน์อย่างง่าย

- เครื่องวัดมุม

6. สร้างแบบจำลองทางดาราศาสตร์

- ความสัมพันธ์ระหว่าง โลก ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์

- ระบบสุริยะ

- เฟสของดวงจันทร์

- Planet walk

7. จัดนิทรรศการดาราศาสตร์ในโรงเรียน

- ภาพถ่ายดาราศาสตร์

- บอร์ดนิทรรศการให้ความรู้

- ห้องชมรมดาราศาสตร์

8. ใช้งานซอฟต์แวร์ทางด้านดาราศาสตร์

- Stellarium

- Mitaka

- Celestia

9. การสังเกตการณ์ในช่วงเวลากลางคืน

- สังเกตการณ์ด้วยกล้องสองตา/กล้องโทรทรรศน์

- สังเกตการณ์ด้วยตาเปล่า/บรรยายกลุ่มดาว

- สังเกตการณ์วัดมุมห่าง มุมเงย ของดาวเคราห์ หรือ ดวงจันทร์

        ลิงค์รายละเอียดกิจกรรมจากเว็ปไซด์ของ IAU https://www.iau-100.org/astro-day-schools

        นอกจากตัวอย่างกิจกรรมข้างต้น โรงเรียนสามารถดูตัวอย่างกิจกรรมดาราศาสตร์ในโรงเรียนเพิ่มเติมจาก IAU ได้ที่ https://www.iau-100.org/astronomy-day-in-schools-resources 

        ทาง IAU ยังเปิดให้โรงเรียนเพื่อคนบกพร่องทางการเรียนรู้ ร่างกายหรือประสาทสัมผัสเข้าร่วมกิจกรรมนี้ โดยสามารถดูแนวทางการจัดกิจกรรมดาราศาสตร์สำหรับกลุ่มคนดังกล่าวได้ที่ https://www.inclusive-astronomy.org/running-an-event 

*เกียรติบัตรการเข้าร่วมกิจกรรม

สำหรับเกียรติบัตรการเข้าร่วมกิจกรรม “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน” แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ดังนี้

1. เกียรติบัตรสำหรับครูผู้จัดกิจกรรม

เกียรติบัตร ฉบับที่ 1 มอบให้สำหรับครูที่ดำเนินกิจกรรม และเป็นผู้รายงานผลการจัดกิจกรรม “วันดาราศาสตร์ในโรงเรียน” โดยที่ 1 กิจกรรม จะมีชื่อผู้จัดกิจกรรมได้ 1 ท่าน เท่านั้น

(หากท่านใดจัดกิจกรรมมากกว่า 1 กิจกรรม ก็จะได้รับเกียรติบัติ ตามจำนวนกิจกรรมที่รายงานผลการจัดกิจกรรมเข้ามา)

2. เกียรติบัตรสำหรับโรงเรียน (ในนามผู้อำนวยการโรงเรียน)

เกียรติบัตร ฉบับที่ 2 มอบให้โรงเรียน ในนามผู้อำนวยการโรงเรียน ผู้ให้การสนับสนุนการดำเนินกิจกรรม “วันดาราศาตร์ในโรงเรียน” ในครั้งนี้